Ta về trông nắng reo đầu ngõ
Gió thoảng thơm hương một góc nhà
Nghe chuyện người xưa giờ mới kể
Cuối lòng thương cảm cố nhân xa.
Đà Nẵng, cuối tháng Mười một, 2018
Trí Như
Tác giả: Trí Như
Tuyết Đầu Mùa
Hôm nay, tuyết đầu mùa. Những bông tuyết trắng đang rơi lẫn cùng cơn mưa nặng hạt.
Mới cuối tháng Mười một mà tuyết đã rơi rồi sao. Tôi ngỡ ngàng. Có lẽ trời thương nên cho tuyết rơi sớm để kẻ lữ khách sắp rời xa chốn trọ được thưởng ngoạn lần cuối cái tuyệt cảnh của mùa đông. Tôi nhìn xuống những luống bắp cải còn chưa kịp cắt, tuyết đã đọng trắng từng hàng. Nghe nói trên miền Bắc, tuyết rơi dày lắm. Đó là một chuyện lạ. Vì tuyết đầu mùa thường mỏng manh và lẹ làng tan biến khi nắng sớm lên cao.
Chớm trưa, trời đã quang hẳn. Tôi dạo một vòng qua những con đường cũ. Những chiếc áo bông dày xột xoạt. Những hơi thở trắng đặc như khói thuốc. Những cành trơ trụi lá in mình trên nền trời đục. Những người đàn bà ngâm bắp cải làm kim chi gọi nhau cười lanh lảnh. Mùa đông đã về thật rồi.
Sau bữa cơm tối, tôi rửa chén. Nước như băng làm tê cả hai bàn tay. Tôi chợt nhớ mẹ. Ngày xưa, mùa đông ở Đà Nẵng cũng lạnh. Cỡ tháng Chín tháng Mười trời thường mưa bão. Đến gần Nô-en thì đã cóng cả chân tay. Mỗi lần cả nhà ăn tối xong, mấy cha con đi nghỉ còn mẹ phải ra sau hè rửa chén. Nước giếng lạnh. Mẹ cứ hay sai tôi nấu sẵn cho bà một nồi nước nóng, khi rửa, tôi phụ pha ra cho hẩm. Có hôm nước nóng hết giữa chừng, mẹ cũng ráng chịu mà rửa cho xong. Chắc lúc đó, tay bà cũng lạnh lắm.
Jochiwon, tháng Mười một, 2018
Như cánh chim chiều
Mây thu lững thững soi hồ biếc
Nước lặng yên trôi sóng sánh vàng
Chim non theo gió nương tìm lối
Gió đợi mùa sang gió lỡ làng.
Thương đôi cánh mỏng hoài dao dác
Thản thốt kêu khan tiếng gọi đàn
Rỏ lệ nhớ thời ca ríu rít
Bể dâu rụng mất tiếng cười ran.
Bay vội chim ơi chốn cũ về
Bên hiên trăng sáng hót người nghe
Nhưng ôi chốn cũ người đà vắng
Chỉ thấy đèn khuya bóng lập loè.
Thôi tủi làm chi giấc mộng lòng
Tựa hồ một thoảng lá thu rơi
Đảo chao mấy nhịp rồi nâng cánh
Vỗ mạnh nghe vang giữa đất trời.
Jochiwon, tháng Mười một, 2018
Trí Như
Những ngày chẳng biết sẽ về đâu
Ta sống với niềm tin không thật rõ
Nuôi mộng đời vàng võ đợi từng đêm
Ngày tháng vội như lòng người đang vội
Chẳng chùn chân nhưng bước lại ngập ngừng.
Những đêm sâu dặn lòng người tranh đấu
Chiến bại hoài nhưng chớ ngại người ơi
Trăng thu lạnh ánh trên từng ngọn cỏ
Mắt đăm nhìn hiểu được chút gì chăng?
Ta vẫn đợi một ngày mai sẽ đến
Với đất trời đã hẹn một niềm tin
Ta chỉ thẹn lòng ta chưa nhuận sắc
Để nắng vàng đôi lúc cũng bâng khuâng.
Jochiwon, tháng Mười—Mười một, 2018
Trí Như
Bên chiều bóng nắng vẫn long lanh
Ta lần bước giữa rừng bâng khuâng gió
Cúc mùa thu nở đỏ dọc ven đường
Ánh chiều xuống nghiêng bóng người năm cũ
Đứng chờ ta nơi tận cuối trời xa.
Người năm cũ, đúng rồi, người năm cũ
Lúc thu sang từng hẹn ở bến lòng
Hương một thuở còn thơm vàng khe suối
Tiếng trẻ cười khúc khích vẫn chưa tan.
Ghềnh đá dốc chân ta dường đã mỏi
Định mấy lần từ giã cuộc rong chơi
Lòng suối chợt róc rách lời khẽ nhắc
Sắp đến rồi, cố nhặt bước chàng ơi
Ta cứ ngỡ bên mé rừng ai gọi
Lá chớm vàng theo gió nhẹ rơi rơi.
Người hỏi ta: năm tháng về đâu nhỉ
Chuyện ngày xưa trôi dạt tận phương nào
Ta bảo người: thấy nắng chiều đang tắt
Bóng đổ dài trên vách đá cheo leo
Người thử nghĩ bóng tan vào hư ảo
Hay tối tàn sớm lại vẫn hoàn nguyên
Người còn đó, và ta đang còn đó
Chuyện ngày xưa có thật cũ bao giờ.
Thôi dừng bước, những dặm trường xa mãi
Tiễn gì chăng nắng gió mỗi mùa sang
Người gắng đợi ta về xây chí cũ
Chung nguyện lòng chẳng nhớ vẫn tìm nhau.
Hương Quang động, Seoul, Trung thu năm Mậu Tuất (2018)
Trí Như
Dạ ngâm khúc
Đêm xuống chậm nghe hồn lữ thứ
Bước về đâu những bước ngập ngừng
Mây khuya hỏi gió đã từng
Nghe mênh mông nặng chút rưng rưng sầu
Về, về đâu, mộng đời dang dở
Đợi chờ chi thêm vẻ hao gầy
Nhớ người ngoảnh mặt hiên tây
Mái xưa thầm hỏi trăng tầy nơi nao
Thôi chớ nghĩ mảnh đời giông bão
Đã bão giông nên ráng gánh gồng
Người đi mấy dặm mà trông
Thương cho kẻ ở còn mong với chờ
Chờ mong nhỉ, ta chờ mong nhỉ
Cả vận đời gửi một niềm tin
Thương ai vất vả vì mình
Và ai tất tả cần mình phải thương.
Jochiwon vào thu, tháng Chín 2018
Trí Như
Về ngôi làng cũ
Người lữ khách về đến đầu làng thì trời đã đứng bóng. Chàng ngồi tạm xuống bên gốc đa ven đường để nghỉ mát. Những bóng nắng tròn lồng vào nhau long lanh đổ trên áo chàng.
Xa có người đang đi lại. Một anh nông dân vác trên vai cái cuốc còn dính mấy miếng đất bùn. Chàng nhận ra người bạn năm cũ. Người bạn mà ngày xưa đã từng giúp đỡ chàng thật nhiều trong cuộc mưu sinh ở làng. Chàng mừng, người bạn cũng mừng. Cả hai rối rít hỏi chuyện đời nhau. Chàng cứ ngỡ như đang sống lại những ngày tháng cũ, trong tình làng, nghĩa xóm, trong sự thương yêu của mọi người.
Nhưng rồi, chàng khựng lại. Cũng chính vì tình thương ngọt ngào kia mà chàng phải rời bỏ ngôi làng để đi tìm chí nguyện của đời mình. Vì trong thâm tâm chàng nhận thấy rằng dẫu đắm say trong vị ngọt của tình người nhưng cõi lòng chàng có bao giờ thật sự hạnh phúc.
Một thế hệ mới đã sanh trưởng chỉ trong mấy năm chàng phiêu bạt. Phần nhiều những người bạn cũ nay đã lập gia đình, và yên vui với cuộc đời hiện tại. Có những người đồng môn năm xưa đã ấp ủ với chàng bao nhiêu lý tưởng cao đẹp. Những lý tưởng ấy, dường như nay đã khép lại trong tâm trí họ, và trở thành những mộng tưởng mà một ngày nào đó, họ sẽ trao truyền lại cho thế hệ trẻ đang lớn lên để chúng tiếp nối. Chàng thấy những người bạn của chàng đang quá bận rộn. Họ quay cuồng với cuộc sống để cố biến những mộng tưởng kia trở lại thành lý tưởng. Cái vòng tròn ấy cố nhiên là không có lối thoát.
Còn chàng, chàng đang sống cuộc đời của một người lữ khách. Những lý tưởng ngày cũ cũng đã phai sờn đi ít nhiều với bụi đường gió cát. Chàng hiểu lòng chàng, nên càng cảm thông hơn cho những người bạn thuở thiếu thời kia. Chỉ có điều, tiếng du dương của những lời hát ca ngày cũ đã không còn làm chàng say mê, và tiếng kẽo kẹt của luỹ tre làng như đang làm cho chàng thêm phân vân.
Vậy, điều gì của thực tại đã khiến chàng không cảm thấy bằng lòng ?
Viết vào tháng Ba, chỉnh sửa lại vào tháng Tám, 2018
Trí Như
